Przywołana pamięć Żołnierzy Niezłomnych, dedykowana im pamiątkowa tablica umieszczona w szydłowieckim parku Niepodległości, to owoc ustanowionego kilka lat temu Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Organizacje jego obchodów w naszym mieście podjął wtedy Samorząd Gminny i środowisko Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

W Parku Niepodległości w Szydłowcu odsłonięto 1 marca tablicę poświęconą pamięci żołnierzy i konspiratorów Zgrupowania Wolność i Niezawisłość, działających na terenie Szydłowca i powiatu szydłowieckiego w latach 1946-1954. Pomnik – tablicę pamiątkową odsłonili: prezes szydłowieckiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Zofia Pawlak, burmistrz Szydłowca Artur Ludew i wicestarosta szydłowiecki Roman Woźniak. Oni także w postument pomnika –tablicy włożyli Akt Erekcyjny i Listę 66 żołnierzy i konspiratorów walczących na Ziemi Szydłowieckiej, w oddziale ppor. Mariana Sadowskiego ps. Dzida (1925-1949), którego zdjęcie w czasie uroczystości było wyeksponowane na pamiątkowym postumencie. Wcześniej treść Aktu, odczytał Tomasz Krzemiński z szydłowieckiego Koła ŚZŻAK Koło Szydłowiec.

W czasie uroczystego odsłonięcia tablicy głos zabrali: burmistrz Artur Ludew, prezes Zofia Pawlak oraz wiceprezes Zarządu Okręgu Radom ŚZŻAK Edward Koleja oraz wiceprzewodniczący Rady Miejskiej Józef Jarosiński. Ten ostatni nakreślił sytuację w Polsce, po zakończeniu wojny, w której żołnierze WiN zmuszeni byli podjąć nierówną walkę, za którą płacili często najwyższą cenę. Modlitwę za poległych i zmarłych żołnierzy i konspiratorów WiN odmówił ks. kan. Adama Radzimirski proboszcz szydłowiecki. On także wraz z ks. Norbertem Skawińskim poświęcił pamiątkową tablicę.

Pamiątkowym Medalem za Zasługi dla Związku Armii Krajowej, odznaczeni zostali: Burmistrz Szydłowca Artur Ludew, Chorąży Sztandaru 72 pułku piechoty Armii Krajowej Marek Janczyk oraz Przyboczny Pocztu Sztandarowego 72 pułku piechoty Armii Krajowej Roman Barszcz. Honorową odznaką „Akcji Burza”, ustanowioną przez Naczelnego Wodza Sił Zbrojnych na Zachodzie w 1914r. Generała Broni Kazimierza Sosnkowskiego odznaczeni zostali: Starosta Szydłowiecki Włodzimierz Górlicki, Społeczny Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej Marek Sokołowski oraz Przyboczny sztandaru 72 pułku piechoty Armii Krajowej Marian Siembiot.

Delegacje instytucji i organizacji złożyły wiązanki kwiatów, zapalono znicze. Apel poległych przy asyście pododdziału strzelców Związku Strzeleckiego i werblistów i trębacza Miejskiej Orkiestry Dętej, poprowadził st. insp. ZS Roman Burek. Uroczystość swoją obecnością uświetniły poczty sztandarowe, strzelcy Związku Strzeleckiego, Młodzież Wszechpolska, dzieci i młodzież szkolna, nauczyciele, mieszkańcy Szydłowca oraz co bardzo ważne wielu przedstawicieli rodzin, którzy nie kryli wzruszenia, bowiem przez lata przyzwyczajeni byli raczej do wygłaszanych pod adresem swoich bliskich i własnym krzywdzących inwektyw i kłamstw, przywykli do praktykowanego przez: homo sovieticus” odwracania pojęć. Określania mianem „bandytów”, tych, dla których miłość Ojczyzny i wiara w Boga były ważniejsze niż ocalenie własnego życia.

Po uroczystej zbiórce w Parku Niepodległości, uczestnicy obejrzeli spektakl słowno-muzyczny w Publicznym Gimnazjum im. M. Kopernika. Wieczorem w farze św. Zygmunta odprawiona została koncelebrowana msza święta, w czasie, której modlono się za Żołnierzy Wyklętych. Szczególnie wspominano poległych w potyczkach z grupą KBW – MO: Ryszarda Szelocha ps. Kruk oraz Stanisława Stefańskiego ps. Sowa (ich miejsca pochówku do dziś są nieznane ) oraz skazanego na karę śmierci i straconego Józefa Stankiewicza ps. Zenit.

W Akcie Erekcyjnym zapisano takie słowa: „My członkowie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, władze oraz mieszkańcy gminy i powiatu Szydłowiec przejęci bohaterstwem i poświęceniem Żołnierzy Wyklętych walczących z komunistyczna nawałą fundujemy w Szydłowcu tablice ich pamięci. Niechaj tablica ku czci Żołnierzy Wyklętych sławi na wieki imię Tych, którzy z hasłem „Bóg Honor Ojczyzna" toczyli w latach 1945-1956 nierówną walkę dla Polski Wolnej i Niepodległej.” Zamieszczono także słowa modlitwy ks. Zdzisława Peszkowskiego "Z żywą wiarą w świętych obcowanie prosimy Cię, Matko, przygarnij ich i oddaj Twojemu Synowi, Matko Bolesna pociesz tych, których serca ciągle jeszcze krwawią po stracie najbliższych. Matko Pokoju, daj nam łaskę życia godnego Tych, którzy zginęli za Niepodległą Ojczyznę, stając się ceną naszej Wolności. Uczyń ich fundamentem odrodzenia i pojednania w imię Boga, który miłuje i przebacza."

Akt erekcyjny podpisali Starosta Szydłowiecki Włodzimierz Górlicki Burmistrz Szydłowca Artur Ludew Przewodnicząca Rady Powiatu Anita Gołosz, Przewodniczący Rady Miejskiej Marek Artur Koniarczyk, Proboszcz Parafii św. Zygmunta ks. dziekan Adam Radzimirski, Społeczny Opiekun Miejsc Pamięci Marek Sokołowski, Prezes ŚZŻAK o/Radom ppłk. Leon Etwert, Prezes ŚZŻAK k/Szydłowiec Zofia Pawlak.

Kamienna tablica pamiątkowa, w podstawie której umieszczono mosiężną tubę z aktem erekcyjnym i nazwiskami żołnierzy i konspiratorów WiN jest potrzebna dziś nam, aby pamięć pielęgnować i przekazywać ją w kolejne pokolenia Polaków. To zadanie tym pilniejsze, że przez całe długie lata prawdę chciano ją wdeptać w ziemię, zasypać błotem kłamstwa. Pomimo jednak różnych działań podejmowanych przez reżim komunistyczny, nie zdołano nigdy wymazać jej z pamięci narodu. Dobitnie o tym świadczą zakorzeniające się w Polsce, obchodzone 1 marca uroczystości Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Świadczy o tym także szydłowiecka uroczystość, która poprzedził zorganizowany 28 lutego II Marsz Pamięci.

Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” jak napisał w przesłaniu biskup polowy ks. gen. Józef Guzdek, to także okazja do osobistej refleksji i stawiania sobie pytań o naszą miłość do Ojczyzny oraz zdolność do poświęceń w obronie jej wolności. Niezłomni i ich niepodległościowy czyny przypominają bowiem nam i o naszej powinności względem Ojczyzny.